Tús curtha ag an BAI le comhairliúchán poiblí ar an Dréachtscéim Fuaim agus Fís 4

Tá tús curtha inniu (25.09.19) ag Údarás Craolacháin na hÉireann (BAI)  le comhairliúchán poiblí ar dhréachtscéim dá chuid, Fuaim agus Fís 4, a thógfaidh áit na scéime reatha Fuaim agus Fís 3. Cuireann na scéimeanna Fuaim agus Fís maoiniú ar fáil do chláir d’ardchaighdeán ar chultúr, oidhreacht agus saol na hÉireann; do chláir a bhfuil sé mar aidhm acu litearthacht daoine fásta agus an litearthacht mheáin a fheabhsú; agus do chláir chun feasacht agus tuiscint phobail ar shaincheisteanna domhanda a imríonn tionchar ar an Stát a ardú.

Bunaíodh na scéimeanna Fuaim agus Fís agus cartlannaíochta i gcomhréir le forálacha Ailt 154 den Acht Craolacháin, 2009 d’fhonn tacaíocht airgid a sholáthar do léiriú agus cartlannú clár, ag baint úsáide as maoiniú ar fiú 7% de na hadmhálacha ón táille ceadúnais teilifíse é.

Soláthraíodh maoiniú, ar fiú €54.8m, do 1,200 clár le linn shaolré na scéime Fuaim agus Fís 3, d’fhonn 2,654 uair an chloig de chláir ábhar Éireannacha a chruthú agus a craoladh ar an teilifís agus ar an raidió iad ó 2015. Cuireadh maoiniú ar fáil, ar fiú €207,505 é, faoi ‘Bheartais Choimhdheacha’ na scéime d’fhonn tacú le forbairt clár Gaeilge agus le comhléirithe idirnáisiúnta.

I ndiaidh an athbhreithnithe reachtaigh ar Fuaim agus Fís 3, tá dréachtscéim maoinithe nua, Fuaim agus Fís 4, curtha i dtoll a chéile ag an BAI agus anois tá tuairimí an phobail, na hearnála léiriúcháin, chraoltóirí agus aon pháirtí leasmhar eile á lorg aige ina leith. Cuirtear i láthair an scéim Fuaim agus Fís 4 i bplécháipéis de chuid an BAI agus sonraítear inti na hathruithe atá beartaithe don scéim reatha. Glacfar le haighneachtaí tríd an ríomhphost, sa phost nó ar shuíomh gréasáin an BAI. Is é an dáta deiridh chun aighneachtaí a fháil ná Dé Máirt, an 5ú Samhain 2019.

De réir mar is gá, déanann an BAI athbhreithniú ar oibríocht, éifeachtacht agus tionchar a chuid scéimeanna gach trí bhliana i gcomhréir le hAlt 158 den Acht Craolacháin, 2009. In 2009, d’fhostaigh an BAI an comhlacht taighde neamhspleách Mediatique d’fhonn athbhreithniú reachtach a dhéanamh ar Fuaim agus Fís 3. Mar chuid de sin, bhí na nithe seo a leanas i gceist; athbhreithniú ar shonraí inmheánacha an BAI, taighde tánaisteach, suirbhé saincheaptha do chustaiméirí (a sholáthraigh Ipsos MRBI), suirbhé do léiritheoirí ar líne agus agallaimh le páirtithe leasmhara. Léirigh an t-athbhreithniú a thábhachtaigh is a bhí Fuaim agus Fís 3 do lucht féachana/éisteachta na hÉireann d’fhonn réimse leathan clár tarraingteach agus clár dírithe ar fhosheánraí a sholáthar. Anuas air sin, sonraíodh dea-thionchar na scéime ar inmharthanacht phoist, agus ar chur chun cinn scileanna agus an oiliúint san earnáil chlosamhairc.

Moladh suntasach a d’eascair as an athbhreithniú ab ea go leanfadh an BAI lena ról mar riarthóir d’aon scéim maoinithe as seo amach. Moladh freisin go gcuirfí athruithe i bhfeidhm ar an scéim d’fhonn coinneáil suas le forbairtí teicneolaíochta i soláthar clár agus leis an gcaoi a úsáidtear an teicneolaíocht chun breathnú ar ábhair; d’fhonn cláir ar théamaí  a bhfuil tearcionadaíocht orthu amhail litearthacht daoine fásta, an litearthacht mheáin agus feasacht ar shaincheisteanna domhanda a ardú; d’fhonn tacú níos mó leis an gcraoltóireacht áitiúil agus pobail; agus d’fhonn na cleachtais a úsáidtear chun iarratais ar mhaoiniú a mheas agus chun cinntí a chur in iúl d’iarratasóirí a fheabhsú. Pléann moltaí eile ón athbhreithniú ‘oibríocht scéime’ as seo amach, seachas cáipéis pholasaí do scéim. Rachaidh an BAI i gcomhairle leis na páirtithe leasmhara cuí maidir le ceisteanna oibríochta faoi dheireadh na bliana seo agus go luath in 2020.

I bhfianaise na moltaí a d’eascair as an athbhreithniú, d’ullmhaigh an BAI an dréachtscéim Fuaim agus Fís 4 agus táthar ag lorg tuairimí uirthi anois. Táthar ag díriú ar na cúig phointí seo a leanas:

1. Ceadú d’fhoilsiú clár maoinithe ar líne sula gcraoltar ar an teilifís nó ar an raidió iad (‘digiteach chun tosaigh’).
2. Úsáid na mBeartas Coimhdeacha a ardú, agus an bhéim ar (a) litearthacht daoine fásta, an litearthacht mheáin agus tograí ar shaincheisteanna domhanda agus (b) tacaíocht do chraoltóirí pobail agus áitiúla.
3. Cur chuigí nua i leith mhaoiniú a sholáthar don chraoltóireacht phobail agus áitiúil, anuas ar aon ‘Bheartas Coimhdeach’.
4. Tús a chur le córas pointí caighdeánaithe d’iarratais ar mhaoiniú a mheas.
5. Prionsabal na mbabhtaí maoinithe oscailte a choinneáil.

Agus é ag labhairt faoin gcomhairliúchán poiblí, bhí an méid seo le rá ag príomhfheidhmeannach an BAI, Michael O’Keefe: “Aithníonn an BAI a thábhachtaigh is atá Fuaim agus Fís nuair a thagann sé go léiriú clár ar shaol na hÉireann; idir maith is olc, agus go cláir a shaibhríonn an clársceideal do lucht féachana/éisteachta in Éirinn. Tá lúcháir orainn gur aithníodh san athbhreithniú ról an BAI i rath na scéime Fuaim agus Fís 3 agus gur moladh freisin go leanfadh an BAI ina ról urraíochta d’aon scéim nua. Tá muid ag tnúth go mór le tuairimí na bpáirtithe leasmhara a fháil faoi na bealaí gur féidir linn feabhsú agus tógáil ar rath na scéime deireanaí, leis an scéim nua Fuaim agus Fís 4.”

I ndiaidh an spriocdháta, déanfaidh an BAI a mhachnamh ar na hachainí go léir a fhaightear mar chuid den chomhairliúchán agus é ag cur an leagan críochnúil d’Fuaim agus Fís 4 le chéile. Seolfar an scéim chríochnúil chuig an Aire Cumarsáide, Gníomhaithe ar son na hAeráide agus Comhshaoil d’fhoinn toiliú a fháil uaidh. Tá an BAI ag súil leis an scéim  Fuaim agus Fís 4 a chur i bhfeidhm go luath in 2020, i ndiaidh tuilleadh plé leis na páirtithe leasmhara.

CRÍOCH

Téagmháil: Sebastian Enke / Tony Heffernan, DHR Communications.

Fón: 01-4200580 / 087-3234946 / 087-2399508

Nótaí d’Eagarthóirí:

• Tá fáil ar an bplécháipéis anseo.
• Tá fáil ar chóip den tuarascáil athbhreithnithe ar Fuaim agus Fís 3 anseo (Béarla).