Sheol Údarás Craolacháin na hÉireann inniu (06.12.16) a Bheartas um Litearthacht sna Meáin, ina leagtar amach réimse scileanna chun cabhrú le daoine chun nascleanúint a dhéanamh ar ardáin ábhair reatha, nua agus iad siúd atá ag teacht chun cinn. Seoladh an Beartas in Óstán Marker, agus d’fhreastail réimse leathan páirtithe leasmhara ó na meáin agus ó réimsí oideachais agus rialála.
D’fhorbair an BAI an beartas mar chuid dá oibleagáid reachtúil chun tabhairt faoi thaighde agus gníomhaíochtaí chun litearthacht sna meáin a chur chun cinn agus chun an taighde sin a spreagadh agus a chothú. Nuair a bhí an beartas á sheoladh, príomhchuspóir don BAI is ea ceannaireacht a sholáthar agus chun cur chuige comhordaithe a éascú i dtaobh chur chun cinn na litearthachta sna meáin in Éirinn. Tá sé mar chuspóir ag cur chuige beartais an BAI, chomh maith, chun cur síos a dhéanamh ar litearthacht sna meáin agus chun é a chur chun cinn ar bhealach atá bríoch agus ábhartha; chun taighde a chothú sa limistéar; agus, chun cur le tionscnaimh oideachais atá ar siúl cheana féin.
Ag trácht dó ar an seoladh, dúirt Príomhfheidhmeannach an BAI, Michael O’Keeffe, an méid a leanas: “Tá an bealach a bhainimid úsáid as na meáin á athrú go tapa mar gheall ar an teicneolaíocht. Tá sé de chuspóir ag Beartas um Litearthacht sna Meáin de chuid an BAI chun na scileanna a thabhairt d’úsáideoirí chun tuiscint a fháil ar conas a oibríonn na meáin sa timpeallacht seo atá ag teacht chun cinn, lena chur ar a gcumas chun cruinneas na faisnéise atá á hamharc acu a dhearbhú, d’fhonn go mbeidh siad in ann rudaí a shainaithint a bhféadfadh gurb ionann iad agus léiriú éagórach agus míchruinn, chun agóid a dhéanamh in aghaidh tuairimí antoiscigh agus, ar deireadh, chun roghanna níos feasaí faoi na meáin a dhéanamh.”
Tá an creat le haghaidh Bheartas um Litearthacht sna Meáin de chuid an BAI bunaithe ar thrí chroí-inniúlacht agus ar shraith de scileanna agus de tháscairí gaolmhara ratha. Tá na hinniúlachtaí seo dírithe go príomha ar shaincheisteanna a bhaineann leis an méid a leanas:
- an cumas chun saghsanna éagsúla ábhair a aithint;
- roghanna feasacha a dhéanamh maidir le luach a léiriú ar shonraí pearsanta agus iad a chosaint;
- ábhar meán a chruthú le haghaidh úsáid phríobháideach agus phoiblí agus an cumas chun tabhairt faoi dheiseanna foghlama ar líne.
Príomhlimistéar oibre don BAI an bhliain seo chugainn a bheidh i Líonra Éireannach um Litearthacht sna Meáin a fhorbairt. Tabharfar cuireadh do pháirtithe ar spéis leo, ar nós oideoirí, craoltóirí agus comhlachtaí poiblí chun a scileanna agus a n-eolas faoin ábhar a roinnt.
Dúirt Cathaoirleach an BAI, an tOllamh Pauric Travers an méid a leanas: “Baineann olltábhacht le litearthacht sna meáin sa lá atá inniu ann agus féadfaidh sochaí atá níos gníomhaí agus níos cuimsithí bheith mar thoradh ar inniúlacht. Chomh maith leis sin, féadfaidh litearthacht sna meáin cabhrú le daoine chun scileanna fadhbréitigh a fhorbairt i dtimpeallachtaí ina bhfuil mórán teicneolaíochta, agus is ábhar iontais é gur limistéar é seo ina mbaineann Éire scór amach atá faoi bhun an mheánscóir, de réir shuirbhé ar scileanna daoine fásta an Chláir um Measúnú Idirnáisiúnta ar Inniúlachtaí Aosach (PIAAC) a rinne an Eagraíocht um Chomhar agus Fhorbairt Eacnamaíochta (OECD).
Creidimid go docht daingean go mbainfidh ríthábhacht le comhoibriú, ina mbeidh gach páirtí leasmhar bainteach, maidir le rath an Bheartais. Is ar an gcúis seo go n-éascóidh an BAI chun Líonra Éireannach um Litearthacht sna Meáin a fhorbairt, a sheolfar an bhliain seo chugainn. Tá súil aige sainghrúpaí agus grúpaí ar spéis leo a thabhairt le chéile agus spreagfar cumarsáid, comhoibriú agus roinnt eolais ar bhonn trasearnála maidir le hábhair um litearthacht sna meáin. Beidh an bhallraíocht oscailte do gach páirtí leasmhar um litearthacht sna meáin agus molaimid go mór do ghrúpaí a oibríonn sa limistéar seo chun páirt a ghlacadh.”
Tá Beartas um Litearthacht sna Meáin de chuid an BAI ar fáil lena íoslódáil anseo. Fógrófar breis sonraí maidir le Líonra na hÉireann um Litearthacht sna Meáin a fhorbairt san Athbhliain.
CRÍOCH
Teagmháil: Joanne Ahern / Sebastian Enke, DHR Communications. Guthán: 01-4200580 / 087-9881837 / 087-3239496.
Nóta d’Eagarthóirí:
- Déanann suirbhé ar scileanna daoine fásta PIAAC OECD measúnú ar inniúlacht i dtrí phríomhlimistéar: litearthacht, uimhearthacht agus fadhbréiteach i dtimpeallachtaí ina bhfuil mórán teicneolaíochta. Is é an sainmhíniú a thugtar ar litearthacht “dul i ngleic le téacsanna scríofa agus iad a thuiscint, a mheasúnú agus a úsáid chun páirt a ghlacadh sa tsochaí, chun spriocanna a bhaint amach, agus chun eolas agus cumas a fhorbairt”.
- Leagtar amach oibleagáidí an BAI maidir le litearthacht sna meáin san Acht Craolacháin, 2009. Tacaíonn an BAI le roinnt tionscnamh um litearthacht sna meáin san earnáil chraolacháin, ina measc: taighde ar litearthacht sna meáin a chistiú, urraíocht a dhéanamh ar imeachtaí, próiseas gearán atá dírithe ar úsáideoirí a chothú agus bheith tiomanta do chatagóir um litearthacht sna meáin a sholáthar i ndeointais Fuaim agus Fís.