Ráiteas Údarás Craolacháin na hÉireann maidir leis an Athbhreithniú Cúig Bliana ar Mhaoiniú Poiblí

Dé Luain, 1 Deireadh Fómhair 2018

Chuir Údarás Craolacháin na hÉireann a athbhreithniú cúig bliana ar mhaoiniú maidir le dhá chraoltóir seirbhíse poiblí na hÉireann, RTÉ agus TG4, i gcrích le déanaí. Díríodh san athbhreithniú ar na dúshláin agus na deiseanna straitéiseacha a bheidh os comhair chraoltóirí na seirbhíse poiblí as seo go ceann cúig bliana, agus cibé an leor an maoiniú a theastaíonn chun tacú lena gcuid oibre ag freastal ar lucht féachana na hÉireann sa timpeallacht dhinimiciúil mheán atá ag athrú de shíor.

Léiríonn craoltóireacht ardchaighdeáin na seirbhíse poiblí in Éirinn glór agus spéis mhuintir na hÉireann, freastalaítear ar a gcuid riachtanas agus nascann an chraoltóireacht iad leis an saol mór i gcoitinne; tugtar foinse nuachta agus cúrsaí reatha neamhchlaonta dóibh ar féidir leo muinín a bheith acu as; tacaítear le héagsúlacht teangeolaíochta; agus cuirtear leis an saol sóisialta, polaitiúil agus cultúrtha nach mbeadh amhlaidh murach é.

Níor cheart beag is fiú a dhéanamh de ról agus de luach chraoltóireacht na seirbhíse poiblí, go háirithe sa timpeallacht reatha áit a mbíonn dúshláin mhóra le sárú ag craoltóirí seirbhíse poiblí chun freagairt d’athrú sóisialta thar cuimse in Éirinn, agus an timpeallacht mheán a athraíonn chomh tobann sin a léirítear le lucht féachana roinnte, agus fás ag teacht ar sheirbhísí agus ar inneachar digiteach agus neamhlíneach.

Tá an tuarascáil agus na moltaí curtha faoi bhráid an Aire Cumarsáide, Gníomhaithe ar son na hAeráide agus Comhshaoil. Tá achoimre de na príomh-mholtaí maoinithe leagtha amach thíos.

 

Moladh maoinithe

Baintear de thátal as in athbhreithniú an Údaráis go leanann RTÉ agus TG4 ag cur luach ar fáil do lucht féachana na hÉireann agus maítear go bhfuil údar láidir ann chun tacú le leibhéil mhéadaithe maoinithe do gach ceann de na craoltóirí. Ba chóir go gcuideodh sé sin leo freastal ar dhúshláin chomhshaoil, teicneolaíochta agus airgeadais agus go dtabharfaí deis dóibh ag an am céanna ionchais an lucht féachana a chomhlíonadh, anois agus sa todhchaí.

Agus é ag cur a chuid moltaí i láthair, luaigh an tÚdarás, in ainneoin a chuid moltaí maidir le maoiniú go minic don Rialtas i gcás RTÉ, nach raibh aon mhéadú ar tháille an cheadúnais teilifíse le breis is deich mbliana. Níor comhlíonadh na moltaí maoinithe le haghaidh TG4 ach an oiread, in ainneoin timpeallacht níos iomaíche i gcomhair inneachair – idir líneach agus neamhlíneach.

RTÉ

Molann an tÚdarás, ar a laghad ar bith, gur chóir do RTÉ méadú a fháil ar an maoiniú poiblí bliantúil €30m a fhaigheann sé gach bliain. Mar gheall ar chomh práinneach agus atá staid maoinithe reatha RTÉ, ba cheart go mbeadh an leibhéal méadaithe sa mhaoiniú poiblí atá molta ar fáil don chraoltóir láithreach bonn.

Mar atá leagtha síos sa tuarascáil seo, creideann an tÚdarás go bhféadfadh cás a bheith ann le haghaidh maoiniú méadaithe níos mó ná €30m in aghaidh na bliana agus cuirfidh sé fáilte roimh thograí mionsonraithe eile ón gcraoltóir thar thréimhse a Phlean Straitéisigh 2018-2022, ar aon dul lena shainchúram reachtúil.

TG4
Molann an tÚdarás go dtabharfaí méadú €6m in aghaidh na bliana de mhaoiniú poiblí do TG4. Is é tuairim an Údaráis gur chóir go mbeadh éifeacht iomlán ag an méadú sin ó 2018 ar aghaidh thar thréimhse straitéis TG4.

Creideann an tÚdarás go bhfuil bunús leis an dá mhéadú maoinithe, toisc ina thuairimse, nach leor an maoiniú atá ar fáil faoi láthair lena chinntiú go mairfidh an craoltóir. Leis an maoiniú méadaithe beidh sé níos éasca ag craoltóirí dul sa tóir ar a bhfís chruthaitheach féin do lucht féachana na hÉireann agus sin a dhéanamh i gcomhar le hearnáil léiriúcháin neamhspleách na hÉireann, rud a chuideoidh dá réir sin le hinbhuanaitheacht earnáil chlosamhairc na hÉireann i gcoitinne.

 

Inbhuanaitheacht na hEarnála a Fheabhsú

Freastalaíonn raon leathan craoltóirí seirbhíse poiblí, tráchtála agus pobail ar lucht féachana agus lucht éisteachta in Éirinn. Tá ról luachmhar agus ríthábhachtach acu go léir ó thaobh fhís an Údaráis maidir le tírdhreach meán a mhúnlaíonn agus a léiríonn cé muid féin a thabhairt chun fíre.  Agus é ag saothrú na físe sin, is é cuspóir an Údaráis rannchuidiú chun inbhuanaitheacht a bhaint amach d’earnáil chlosamhairc na hÉireann agus chun seachadadh inneachair atá ildánach, nuálach agus ábhartha ar bhonn cultúrtha a chothú do lucht féachana agus éisteachta na hÉireann thar gach ardán craolacháin.

Ach moltaí an athbhreithnithe cúig bliana ar mhaoiniú poiblí a chur i bhfeidhm, cuideoidh siad go mór i dtreo inbhuanaitheacht chraoltóirí na seirbhíse poiblí. Rud ar leith ar fad is ea go leanfaidh an tÚdarás ag obair leis na hearnálacha craolacháin tráchtála agus pobail fad is a mhairfidh an Straitéis chun a n-inmharthanacht a fheabhsú i dtimpeallacht mheán atá ag éirí níos dúshlánaí an t-am ar fad.

 

Conclúid

Ag trácht ar na moltaí, dúirt Cathaoirleach Údarás Craolacháin na hÉireann, an tOllamh Pauric Travers: “Téann forbairt samhlacha maoinithe inbhuanaithe, agus an feabhas ar an gcruthaitheacht agus ar an nuálaíocht laistigh d’earnáil chlosamhairc na hÉireann, go croílár Ráiteas Straitéise an Údaráis. Tugann an tÚdarás aitheantas don ról fiúntach atá ag na hearnálacha neamhspleácha tráchtála agus pobail ó thaobh rogha agus éagsúlacht a thabhairt do lucht féachana, agus leanfaidh sé ag obair leis na príomhpháirtithe leasmhara sin ionas go mbainfear amach na cuspóirí sin.

“Maidir le RTÉ agus TG4, tá aird ag an Údarás ar na hathruithe suntasacha atá curtha i bhfeidhm ag an dá chraoltóir seirbhíse poiblí araon chun costais a laghdú agus éifeachtúlachtaí a mhéadú le blianta beaga anuas. Aithníonn an tÚdarás freisin gur ghlac an dá chraoltóir céimeanna chun freastal ar dhúshláin reatha agus sa todhchaí. Sa chomhthéacs sin, ní leor na leibhéil reatha maoinithe poiblí chun tionchar an tsoláthair reatha a choimeád ag imeacht, gan trácht ar dheis a thabhairt do na craoltóirí forbairt ar bhealach a ligfidh dóibh a sainchúram reachtúil a chomhlíonadh go leordhóthanach chun freastal ar lucht féachana na hÉireann.

“Iarrann an tÚdarás go ngabhfadh an tAire agus an Rialtas i ngleic leis an airgead a theastaíonn ó chraoltóireacht na seirbhíse poiblí ar bhonn práinne mar atá leagtha amach i dtuarascáil an Údaráis.”

Foilseofar tuarascáil an Údaráis a luaithe is a chuirfidh an tAire faoi bhráid dhá Theach an Oireachtais é, de bhreis ar Alt 124 (15) d’Acht 2009.

CRÍOCH

Teagmháil: Joanne Ahern / Sebastian Enke, DHR Communications, Teil: 01-4200580 / 087-9881837 / 087-3239496

Nóta d’eagarthóirí

Éilíonn Alt 124(8) d’Acht Craolacháin 2009 (“Acht 2009”) ar Údarás Craolacháin na hÉireann, athbhreithniú a dhéanamh, gach cúig bliana, ar leordhóthanacht an mhaoinithe phoiblí chun a chur ar chumas chraoltóirí seirbhíse poiblí na hÉireann, RTÉ agus TG4, a gcuspóirí seirbhíse poiblí a chomhlíonadh. Cuireadh tuarascáil maidir le torthaí an athbhreithnithe, agus moltaí an Údaráis, faoi bhráid an Aire Cumarsáide, Gníomhaithe ar son na hAeráide agus Comhshaoil. Breithneoidh an Rialtas an tuarascáil agus na moltaí, de bhreis ar Alt 124(13) d’Acht 2009. Cuirfear freagra an Rialtais ar mholadh Údarás Craolacháin na hÉireann, mar aon le tuarascáil an Údaráis, faoi bhráid dhá Theach an Oireachtais ansin.

Is é seo an dara hathbhreithniú cúig bliana dá leithéid a rinne an tÚdarás. Rinneadh an chéad athbhreithniú in 2013; tá cóip de thuarascáil cúig bliana agus moltaí an Údaráis ó 2013 ar fáil ar shuíomh gréasáin na Roinne Cumarsáide, Gníomhaithe ar son na hAeráide agus Comhshaoil anseo: https://www.dccae.gov.ie/en-ie/communications/topics/broadcasting-media/funding-of-public-service-broadcasting/Pages/Funding-Reviews.aspx.