Saoráil Faisnéise

Ceadaíonn an tAcht um Shaoráil Faisnéise, 2014 do bhall den phobal rochtain a fháil, trí iarratas a dhéanamh, ar thaifid nach bhfoilsíonn an BAI mar ghnáth-chleachtas nó nach soláthraítear don phobal iad trí fhoinsí eile, ach a mbíonn i seilbh an BAI. Tugann an tAcht an ceart duit do shonraí pearsanta a cheartú nó a leasú, má tá na sonraí sin neamhiomlán, míchruinn nó míthreorach agus míniú a fháil i dtaca le cinntí a rinne Údarás Craolacháin na hÉireann, má imríonn na cinntí sin tionchar ort.

D’ainneoin an méid sin, agus i bhfianaise an riachtanais go mbeidh an BAI ábalta a chuid gnó a dhéanamh i gcomhréir le próis cuí, sonraítear roinnt eisceachtaí san Acht a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm i dtaca le cineálacha faisnéise ar leith i gcúinsí áirithe. Liostaítear na heisceachtaí seo san Acht um Shaoráil Faisnéise, agus seo a leanas na príomhchúiseanna d’eisceacht a chur i bhfeidhm:

• Faisnéise rúnda agus faisnéis tráchtála íogair
• Ábhair plé agus machnaimh ó choistí/chomhlachtaí saorála faisnéise
• Feidhmeanna agus Idirbheartaíocht Choistí Saorála Faisnéise
• Sonraí pearsanta

Má choinnítear siar aon fhaisnéis de thoradh na n-eisceachtaí seo, míneofar go soiléir duit na cúiseanna taobh thiar den chinneadh sin.

Féadfar diúltú d’iarratais má mheastar go bhfuil an t-iarratas ró-mhór   ach oibreoidh an BAI leis an iarratasóir d’fhonn an t-iarratas a shimpliú agus/nó a bheachtú.

Tá eolas úsáideach agus treoir maidir le cúrsaí saorála faisnéise ar fáil ar shuíomh gréasáin an rialtais ag an nasc seo a leanas: https://foi.gov.ie/ga/

Ní mór iarratas saorála faisnéise a dhéanamh i scríbhinn agus ní mór dearbhú gur faoin Acht um Shaoráil Faisnéise a bhfuil an fhaisnéis/an taifead á (h)iarraidh. Ba cheart a oiread sonraí agus is féidir a lua i dtaca leis an taifead/na taifid gur mian leat a fháil uainn go mbeimid ábalta teacht ar na taifid/an fhaisnéis chuí duit. Luaigh más taifid phearsanta nó neamhphearsanta atá i gceist. Ciallaíonn ‘taifead’ na nithe seo a leanas; cáipéis pháipéar, faisnéis a choinnítear ar ríomhaire, cáipéisí a priontáladh, léarscáileanna, micrifís, ábhar closamhairc is araile. Ba cheart duit a lua cén chaoi gur mian leat go seolfar na taifid duit (i. cóipeanna páipéir, leictreonacha etc.). Féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh linn má tá comhairle de dhíth ort sula seolann tú d’iarratas isteach chugainn.

Seoltar iarratais shaorála faisnéise chuig: foi@bai.ie.

Féadfar iarratais shaorála faisnéise a sheoladh chuig an tseoladh poist a leanas freisin:

An tOifigeach um Shaoráil Faisnéise,

Údarás Craolacháin na hÉireann,

2 – 5 Plás Warrington,

Baile Átha Cliath D02 XP29.

Guthán: +353(1) 644 1200

Tá an tAcht um Shaoráil Faisnéise in ainm is rochtain phoiblí a cheadú ar fhaisnéis atá á choimeád ag an BAI NACH bhfuil fáil rialta uirthi trí fhoinsí eile. Tá rochtain ar fhaisnéis faoi shaoráil faisnéise faoi réir díolúine áirithe agus baineann nósanna imeachta agus teorainneacha ama sonracha léi. Tagann na taifid a leanas faoi chuimsiú scóip an Achta um Shaoráil Faisnéise:

• gach taifead a bhaineann le faisnéis phearsanta atá á choimeád ag an BAI gan aird ar cathain a cruthaíodh iad
• gach taifead eile a cruthaíodh ó thosú an Achta um Shaoráil Faisnéise (an 21 Aibreán 1998)
• aon taifid a theastaíonn uait maidir le tuiscint a fháil ar thaifead reatha fiú má cruthaíodh iad roimh an 21 Aibreán 1998
• taifid phearsanra na foirne fónaimh a cruthaíodh ón 21 Aibreán 1995 agus iad siúd a cruthaíodh roimh an dáta sin, sa chás go n-úsáidtear iad nó go mbeartaítear iad a úsáid ar bhealach a imríonn drochthionchar nó a d’fhéadfadh drochthionchar a imirt ar an duine atá i gceist.

Agus aird ar an ngá go mbíonn ar chumas an BAI tabhairt faoina ghnó ar aon dul le próiseas agus nós imeachta, mar is ceart, áfach, tá díolúine ann, áfach, a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm ar shaghsanna áirithe faisnéise faoi roinnt cúinsí. Tá iad seo leagtha amach san Acht um Shaoráil Faisnéise agus i measc na príomhdhíolúine, tá an méid a leanas:

• faisnéis rúnda agus atá íogair i dtaobh cúrsaí tráchtála
• breithniúcháin chomhlachtaí um shaoráil faisnéise
• feidhmeanna agus idirbheartaíocht comhlachtaí um shaoráil faisnéise
• faisnéis phearsanta

Chomh leis sin, féadtar iarratais a dhiúltú má mheastar go bhfuil siad ró-mhionsonraithe ach oibreoidh an BAI leis an iarratasóir chun an t-iarratas a shimpliú agus;/nó an t-iarratas a mhodhnú.

Tá faisnéis agus treoir ar shaoráil faisnéise ar fáil ar láithreán gréasáin an rialtais, www.foi.gov.ie

Tá sé saor in aisce iarratas a sheoladh isteach. D’fhéadfadh táillí a ghearradh má tá ábhar mór faisnéise / taifid i gceist. D’fhéadfadh táillí a ghearradh as ábhair a chuardach, a aisghabháil nó a atáirgeadh agus iad a sholáthar duit. I gcás costas cuardaigh, aisghabhála agus atáirgthe, gearrfar na táillí seo a leanas:

• Faoi bhun €101; ní ghearrfar táille.
• Os cionn €500 ach faoi bhun €700; táille €500 ar a mhéad.
• Os cionn €700; féadfaidh an BAI diúltú don iarratas.

Eiseofar sonraí duit maidir leis na táillí a bhaineann le d’iarratas i bhfoirm scríbhinn. Íoctar na táillí seo trí aistriú airgid leictreonach.

Sceideal na dTáillí

• Cuardach agus Aisghabháil: €20.00 in aghaidh gach uair an chloig.
• Táillí cóipeála: Leathanach fótachóipeáilte: €0.04 / CD-ROM: €10.00

Athbhreithniú inmheánach

• Táille €30 (€10 do shealbhóirí an chárta leighis)

Achomharc chuig Oifig an Choimisinéara Faisnéise

• Táille €50 (€15 do shealbhóirí an chárta leighis)

Teidlíochtaí faoi na hAchtanna um Shaoráil Faisnéise

• Ní mór deimhniú go bhfuarthas d’iarratas laistigh de 10 lá oibre
• Eiseofar freagra, de ghnáth, laistigh de 20 lá oibre ón dáta a fuarthas an t-iarratas
• Ní mór míniú beacht a thabhairt ar gach cinneadh agus ní mór tagairt a dhéanamh d’ailt an Achta a úsáideadh le teacht ar na cinntí sin
• Sonrófar do chearta i leith athbhreithnithe inmheánaigh agus achomhairc a iarraidh sa chinneadh a sheolfar chugat.

• Féadfaidh tú athbhreithniú inmheánach a iarraidh i dtaca le aon chinneadh a eisítear duit trí scríobh chuig an Oifigeach d’Athbhreithnithe Inmheánacha Saoráil Faisnéise. Údarás Craolacháin na hÉireann, 2 – 5 Plás Warrington, Baile Átha Cliath 2. D’fhéadfadh táille €30 a ghearradh ort d’fhonn an achomharc a dhéanamh (€10 do shealbhóirí an chárta leighis). Níl aon táille i gceist d’athbhreithniú inmheánach má bhaineann sé le do shonraí pearsanta féin nó le cinneadh táillí a ghearradh ort.
• Ba cheart duit d’iarratas ar athbhreithniú inmheánach a sheoladh isteach, ní ba dhéanaí ná ceithre sheachtain ón dáta a fuair tú freagra ar d’iarratas Saoráil Faisnéise. Baill sinsearach, nach raibh baint aige/aici leis an gcéad chinneadh a rinneadh, a bheas i bhfeighil an athbhreithnithe. Seolfar cinneadh an athbhreithnithe duit laistigh de thrí sheachtain. Luafar ainm an té a bheas i bhfeighil an athbhreithnithe inmheánaigh leat sa litir a sheolfar duit mar fhreagra ar do chéad iarratas.

Féadfaidh tú achomharc a dhéanamh ar an gcinneadh laistigh de shé mhí ó eisíodh an cinneadh sin trí scríobh chuig Oifig an Choimisinéara Faisnéise. Má dhéanann tú achomharc, tabharfaidh an Coimisinéir Faisnéise faoi imscrúdú, déanfaidh sé a mhachnamh ar an gceist agus eiseofar cinneadh úrnua ar d’iarratas. Seoltar gach iarratas ar achomharc chuig:

• An Coimisinéir Faisnéise
• 18 Sráid Líosain Íochtarach
• Baile Átha Cliath D02 HE97
• Rphost: info@oic.ie
• D’fhéadfaí táille €50 (€15 do shealbhóirí an chárta leighis) a ghearradh d’iarrtas den chineál seo.

I gcomhréir le beartas an BAI achoimre a fhoilsiú ar na hiarratais saorála faisnéise a fhaightear agus na cinntí a dhéantar ina leith, tá fáil ar na hiarratais saorála faisnéise ó 2018 ar aghaidh anseo (seachas iad a bhaineann le sonraí pearsanta):

Iarratais are Shaoráil Faisnéise 2022

Iarratais are Shaoráil Faisnéise 2021

Iarratais ar Shaoráil Faisnéise 2020

Iarratais ar Shaoráil Faisnéise 2019

Iarratais ar Shaoráil Faisnéise 2018

Éilíonn Alt 8 den Acht um Shaoráil Faisnéise, 2014 ar fhorais FOI an méid eolais is féidir a ullmhú agus a fhoilsiú ar bhealach oscailte agus inrochtana ar bhonn rialta lasmuigh de FOI, ag tabhairt aird ar phrionsabail oscailteachta, trédhearcacht agus freagracht mar atá leagtha amach in Ailt 8(5) agus 11(3) den Acht. Cuireann sé sin ar chumas taifid a fhoilsiú nó a thabhairt lasmuigh de FOI chomh fada is nach bhfuil cosc ar fhoilsiú nó ar rochtain a thabhairt de réir an dlí. Tiomnaíonn an scéim ar fhorais FOI eolas a chur ar fáil mar chuid dá gcuid gnáthghníomhaíochtaí gnó de réir na scéime seo.

Tá a Scéim Foilsithe Saorála Faisnéise ullmhaithe ag an BAI de réir alt 8 den Acht um Shaoráil Faisnéise, 2014 agus tá sé foilsithe anseo. Tá an scéim déanta suas de chatagóirí eolais le naisc le leathanach gréasáin ar leithligh a chuimsíonn an t-ábhar ábhartha faoi gach catagóir liostaithe. Murar féidir leat an t-eolas atá uait a fháil anseo nó in aon áit eile ar láithreán gréasáin an BAI is féidir leat teagmháil a dhéanamh leis an BAI ag comms@bai.ie.  Más rud é nach bhfuil an BAI ag cur an eolais ar fáil faoi láthair b’fhéidir gur mhaith leat Éileamh ar Shaoráil Faisnéise a dhéanamh.