Fearann an BAI fáilte Uí Cheallaigh roimh aon tuairimí faoi ábhar an Dréacht-Rialacha Rochtana. Féadfaidh tú do thuairimí a sheoladh ar aghaidh ar an Dréacht-Rialacha ar roinnt bealaí. Is féidir leat ceist, nó ceisteanna a fhreagairt, ag baint úsáide as na foirmeacha / na freagraí sna míreanna thíos, nó is féidir leat freagra a uaslódáil ag baint úsáide as an bhfoirm ríomhphoist ag bun an leathanaigh seo.

Tabhair do d’aire mura bhfuil tú ag freagairt ar na ceisteanna i ngach cuid agus/nó tá documéid a uaslódáil ort, cinntigh go bhfuil an tic curtha i mbosca ‘Ní mian liom gach ceist a fhreagairt’, le do thoil.

Post: Seol d’fhreagairt ar aghaidh i scríbhinn chuig: Access Officer, Údarás Craolacháin na hÉireann, 2-5 Plás Warrington, Baile Átha Cliath D02 XP29.

Is é an dáta deiridh chun aighneachtaí maidir leis na dréacht-Rialacha a fháil Dé hAoine, 27 Iúil 2018.

Doiciméid tacaíochta

Rialacha Rochtana Comhairliuchan

Is féidir leaganacha fuaimeanna den doiciméad Comhairliúcháin a fháil anseo. (Béarla)

Is féidir leaganacha físeán den doiciméad Comhairliúcháin a fháil anseo. (Béarla)

Dréacht-Rialacha Rochtana

Tuairisc ar Thionchar Rialacha Rochtann BAI 2017

Cad é Soláthair Rochtana?

Fotheidealú

Is é atá i bhfotheidealú ná téacs ar an scáileán lena léirítear an méid atá á rá ar an scáileán teilifíse. Féadfaidh fotheidealú a bheith oscailte nó dúnta. Is é atá i gceist le fotheidealú oscailte ná fotheidealú a fhanann ar an scáileán an t-am go léir.  Is féidir leis an lucht féachana fotheidealú dúnta a dhéanamh infheicthe nó dofheicthe (ag brath ar pé rud is maith leo féin) trí úsáid a bhaint as cianrialtán, mar shampla. Bíonn fotheidealú formáidithe i dtreo is go gcabhródh sé le léirmhíniú agus tuiscint an téacs agus go nascfar leis an ngníomhaíocht ar an scáileán é ar bhealach níos cruinne.

Fortheidealú

Is é atá i bhfortheidealú ná téacs ar an scáileán lena léirítear an méid atá á rá ar an scáileán teilifíse.  Cé go bhfuil sé cosúil le fotheidealú, níl sé chomh sofaisticiúil céanna agus bíonn léiriú níos bunúsaí ar an méid atá á rá ar an scáileán i gceist leis, uaireanta ní bhíonn ach dath amháin, bíonn sé focal ar fhocal agus d’fhéadfadh an téacs a bheith i gcás uachtair amháin.

Teanga Chomharthaíochta na hÉireann

Is é atá i dTeanga Chomharthaíochta na hÉireann ná teanga dhúchasach phobal na mbodhar in Éirinn.  Is teanga amhairc, spásúil í a bhfuil a comhréir féin aici, mar aon le struchtúr casta gramadaí. Caithfear comharthaíocht a chur i láthair ar scáileán teilifíse trí chomharthóir a úsáid mar chuid d’ábhar an chláir, nó trí chomharthóir a úsáid (duine i ndáiríre nó duine fíorúil arna chruthú ag ríomhaire) ag gníomhú mar ateangaire i mbosca atá forshuite i gcúinne an scáileáin.

Clostuairisc

Is é atá i gclostuairisc ná tráchtaireacht ina ndéantar cur síos ó bhéal ar an méid atá ag tarlú ar an scáileán teilifíse ag am ar bith le haghaidh daoine a bhfuil lagú amhairc orthu, mar chabhair chun an clár a thuiscint agus chun taitneamh a bhaint as. Leis an teicníc seo, úsáidtear dara fuaimrian ina dtugtar tuairisc ar an radharc agus ar an ngníomhaíocht ar an scáileán.

Fáilte chuig an gComhairliúchán!

Cén fáth a bhfuil an tÚdarás i mbun comhairliúcháin maidir leis na Rialacha Rochtana?

Déanann an tÚdarás athbhreithniú ar na Rialacha Rochtana gach dhá bhliain faoi mar a éilítear le hAcht Craolacháin 2009.  Sa chomhthéacs sin, thug an tÚdarás faoi athbhreithniú reachtúil forleathan ar na Rialacha in 2017. Tugtar torthaí an athbhreithnithe sin anseo.

Tá sé i gceist ag an Údarás anois roinnt athruithe a dhéanamh ar na Rialacha reatha.  Fuair na hathruithe sin treoir ón athbhreithniú reachtúil in 2017 a rinneadh anuas ar na ceanglais in Acht Craolacháin 2009. Leagtar amach na hathruithe sin sa cháipéis seo agus lorgaítear do thuairimí. Déantar cur síos ar an bpróiseas athbhreithnithe i rannán 1 agus tá fáilte romhat do thuairimí a thabhairt don Údarás maidir leis na dréacht-Rialacha.

Cén chaoi a dtabharfaidh mé mo thuairimí?

Bunaithe ar thorthaí athbhreithniú reachtúil 2017, tá sé i gceist anois ag an Údarás roinnt athruithe a dhéanamh ar na Rialacha reatha. Táimid ag cur fáilte roimh úsáideoirí seirbhísí rochtana agus roimh an bpobal a gcuid tuairimí a thabhairt dúinn maidir leis na hathruithe seo atá beartaithe.

Tugtar mionsonraí maidir leis na hathruithe atá beartaithe i Rannán 1 den cháipéis seo.  Creideann an tÚdarás go dtarlóidh sé de bharr na n-athruithe beartaithe go soláthrófar seirbhís níos fearr do lucht féachana a dteastaíonn seirbhísí rochtana uathu chun an teilifís a thuiscint agus chun sult a bhaint as.  Mínítear na hathruithe atá beartaithe sa cháipéis seo agus léirítear iad sna Dréacht-Rialacha Rochtana atá tugtha anseo.

Molaimid duit féachaint arís ar na dréacht-Rialacha athbhreithnithe nuair a bheidh tú i mbun machnaimh ar do fhreagra ar na ceisteanna comhairliúcháin sna codanna seo a leanas den cháipéis seo.  Is é an dáta deiridh chun aighneachtaí maidir leis na dréacht-Rialacha a fháil Dé hAoine, 27 Iúil 2018.

Foilsiú Aighneachtaí

Foilseoidh an BAI na haighneachtaí a gheofar sa chomhairliúchán seo ar www.bai.ie tar éis an Rialacha Rochtana deiridh a fhoilsiú agus faoi réir breithniú a dhéanamh ar an bhfaisnéis a mheasfar a bheith pearsanta, íogair nó a tugadh go rúnda, mar a fholaítear san Acht um Shaoráil Faisnéise 2014 agus sna hAchtanna agus Rialacháin um Chosaint Sonraí.

Saoráil Faisnéise

Geallann Údarás Craolacháin na hÉireann (BAI) na hiarrachtaí is fearr a dhéanamh chun faisnéis rúnda a chuireann tú ar fáil sa togra seo a choinneáil faoi réir oibleagáidí an BAI faoin dlí, lena n- áirítear faoin Acht um Shaoráil Faisnéise 2014. Más mian leat nach nochtfaí aon chuid den fhaisnéis a chuir tú ar fáil i d’aighneacht mar gheall ar a íogaire, ba cheart duit, agus an fhaisnéis íogair á cur ar fáil, í a aithint agus na cúiseanna lena híogaireacht a thabhairt le fios. Rachaidh an BAI i gcomhairle leat faoin bhfaisnéis íogair seo sula ndéanfar cinneadh maidir le haon iarratas um Shaoráil Faisnéise a fhaightear.

Cosaint Sonraí

Cloífidh Údarás Craolacháin na hÉireann lena oibleagáidí faoi na hAchtanna um Chosaint Sonraí 1988 agus 2003 (arna leasú) agus aon dlíthe agus rialacháin um príobháideacht sonraí eile infheidhmithe.

Réamhrá – Cad iad na Rialacha Rochtana?

Tugadh isteach na Rialacha Rochtana (na Rialacha) in 2005.  Leagtar síos sna Rialacha an méid fotheidealú, Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc nach mór do chraoltóirí teilifíse Gaeilge a sholáthar chun cur leis an tuiscint agus an sult a bhainfidh daoine atá bodhar, nach bhfuil an éisteacht go maith acu, atá caoch, dall nó nach bhfuil an éisteacht go maith acu agus caoch as an teilifís.

Tá spriocanna sna Rialacha ina leagtar síos cén céatadán den chlársceidealú ar gach cainéal teilifíse ar chóir dó fotheidealú nó Teanga Chomharthaíochta na hÉireann nó clostuairisc a bheith air.  I gcás fotheidealú, tá na Rialacha reatha leagtha amach mar spriocréimsí e.g. b’éigean do TG4 idir 45-49% den aschur a bheith fotheidealaithe le haghaidh 2016. Ní thugtar tosaíocht don leibhéal fotheidealaithe le haghaidh aon chineál cláir faoi leith nó le haghaidh aon chuid shonrach den lá sna Rialacha reatha.

I gcás RTÉ, éilíonn na Rialacha reatha nach mór d’aon mhéadú i bhfotheidealú agus Teanga Chomharthaíochta na hÉireann gach bliain méadú éigin i gclársceidealú leanaí a bheith mar chuid de.  Ina theannta sin, i gcás clostuairisce, iarrtar freisin ar RTÉ tús áite a thabhairt do chlársceidealú Gaeilge a cruthaíodh ag baile.

Sna Rialacha reatha, ní iarrtar ach amháin ar RTÉ clostuairisc a sholáthar ach is féidir le craoltóirí eile clostuairisc agus Teanga Chomharthaíochta na hÉireann a chur ar fáil más mian leo é.

Is féidir le craoltóirí teilifíse pobail (CCTV agus DCTV) aon clostuairisc agus Teanga Chomharthaíochta na hÉireann a sholáthraíonn siad a chúiteamh i gcoinne a gcuid spriocanna le haghaidh fotheidealaithe.

Féadfaidh Oireachtas TV, aon soláthar de Theanga Chomharthaíochta na hÉireann a chúiteamh i gcoinne na spriocanna le haghaidh fotheidealaithe.

Iarrtar freisin ar chraoltóirí dul i gcomhairle le grúpaí úsáideoirí uair amháin sa bhliain ar a laghad (na heagraíochtaí agus na grúpaí sin a dhéanann ionadaíocht ar dhaoine a bhaineann úsáid as fotheidealú, clostuairisc nó Teanga Chomharthaíochta na hÉireann).

Iarrtar freisin ar chraoltóirí na Seirbhísí Rochtana a sholáthraíonn siad do lucht féachana agus lucht éisteachta a chur chun cinn, ar an scáileán agus ar shiúl ón scáileán.

1. Cén chaoi a ndearnadh an tÚdarás athbhreithniú ar na Rialacha go dtí seo?

Thug an tÚdarás faoi athbhreithniú reachtúil ar na Rialacha Rochtana in 2017. Bhí na gníomhaíochtaí seo a leanas mar chuid de sin:

(i) Athbhreithniú Dlínse

Rinneadh athbhreithniú ar chleachtais agus ar threochtaí i dtíortha eile ionas go raibh an tÚdarás in ann slat tomhais a thabhairt ar a rialacháin féin i gcoinne iadsan i dtíortha eile AE, agus go hidirnáisiúnta freisin. Beartaíodh tabhairt faoin athbhreithniú chun aird a tharraingt ar an gcleachtas is fearr maidir le cur chuige agus taithí rialúcháin agus féadfaidh an tÚdarás foghlaim ón eolas seo agus an múnla a athrú do chomhthéacs na hÉireann.

(ii) Taighde na bPáirtithe Leasmhara

Is iad craoltóirí agus úsáideoirí na seirbhísí inrochtana na príomhpháirtithe leasmhara don athbhreithniú agus bhí siad i gcroílár fhorbairt na Rialacha agus an athbhreithniú ina dhiaidh. Bhí na gníomhaíochtaí seo a leanas mar chuid den athbhreithniú a rinneadh ar éifeacht na Rialacha:-

  • Rinneadh athbhreithniú ar mhiontuairiscí faofa ó chruinnithe na bPainéal Comhairliúcháin Úsáideora ónar bunaíodh iad sa bhliain 2013. Tá dhá phainéal comhairliúcháin ann. Tig le daoine atá bodhar nó a bhfuil mallachar éisteachta orthu, agus ionadaithe eagraíochtaí a dhéanann abhcóideacht ar a son, a bheith ina mball den chéad phainéal. Is féidir le daoine atá dall nó caoch, agus le hionadaithe eagraíochtaí a dhéanann abhcóideacht ar a son, a bheith ina mbaill den dara painéal.
  • Rinneadh agallaimh le craoltóirí agus le húsáideoirí rochtana agus lena ngrúpaí ionadaíocha inar scrúdaíodh a meon maidir le soláthar seirbhísí rochtana agus athbhreithniú féideartha ar na Rialacha.
  • Agallaimh le soláthróirí reatha a chuireann seirbhísí rochtana ar fáil do chraoltóirí Éireannacha. Díríodh sna hagallaimh sin, nuair ab fhéidir, ar an bhfaisnéis seo a leanas a aimsiú: leibhéal (agus costas) soláthair rochtana; meonta ar chumas reatha na soláthróirí seirbhísí rochtana; meonta ar na bearnaí atá ann sa bhonn scileanna dúchasacha a chuireann nó a d’fhéadfaí bac a chur le forbairt soláthar seirbhíse rochtana.
  • Ceardlanna le húsáideoirí rochtana, a n-eagraíochtaí ionadaíocha agus le craoltóirí chun machnamh a dhéanamh ar roghanna maidir le dréachtpholasaí nó athruithe molta a bhféadfaí machnamh a dhéanamh orthu i gcomhthéacs fhorbairt leanúnach na Rialacha.

Mar sin, breathnaíodh ar ról thosca acmhainní daonna a bhaineann le soláthar na seirbhísí rochtana éagsúla mar chuid den ghné taighde seo. Rinneadh scrúdú freisin le craoltóirí agus le soláthraithe seirbhíse ar na costais a bhaineann le seirbhísí rochtana a sholáthar.

(iii) Athbhreithniú Teicniúil

Breathnaíodh ar na forbairtí teicneolaíochta is déanaí i gcomhthéacs na hÉireann sa ghné seo den athbhreithniú agus baineadh leas as foghlaim agus taighde a rinneadh i ndlínsí eile agus aon fhorbairt a rinneadh ag leibhéal reachtaíochta an AE.

(iv) Athbhreithniú ar Chomhlíonadh

Scrúdaíodh na treochtaí is déanaí maidir le comhlíonadh agus torthaí gníomhaíochtaí forfheidhmithe an BAI mar chuid den ghné seo den athbhreithniú. Mar bhonn eolais ag an scrúdú seo bhí monatóireacht ar lánas nó ábhar craolta a roghnaíodh go randamach chun treoirlínte cáilíochta an Údaráis a chomhlíonadh i gcomhair fotheidealaithe, Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc mar aon leis an soláthar a dhéanann craoltóirí ar thuarascálacha ina mionsonraítear ábhar inrochtana maidir lena gcuid seirbhísí. Bhí aiseolas ó na Painéil Chomhairliúcháin Úsáideora mar bhonn eolais don athbhreithniú comhlíontachta freisin.

2. Cérbh iad príomhthorthaí an phróisis athbhreithnithe?

I ndiaidh an athbhreithnithe reachtúil, chuir an tÚdarás bailchríoch ar thuarascáil agus tugadh cóip don Aire Cumarsáide, Gníomhaithe ar son na hAeráide agus Comhshaoil.

Is féidir cóip den Tuarascáil ar fháil ar shuíomh gréasáin an Údaráis agus tá cóip ar fáil freisin ach í a iarraidh ar ríomhphost access@bai.ie.

Mar achomair, tarraingíodh aird orthu seo san athbhreithniú ar na Rialacha:-

  • Leanann líon agus réimse na seirbhísí rochtana a sholáthraítear do sheirbhísí teilifíse ag ardú gach bliain. Tháinig feabhas freisin ar chaighdeán agus iontaofacht an tsoláthair seirbhíse rochtana sa tréimhse sin, ach tá dúshláin mhóra fós sa réimse seo.
  • Tháinig feabhas ar an méid rannpháirtíochta idir craoltóirí agus úsáideoirí rochtana agus a n-ionadaithe ón athbhreithniú deireanach agus cuirtear fáilte roimh an treocht seo.
  • Tá na spriocanna a bhaineann RTÉ amach maidir le clostuairisc agus le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann ar ardchaighdeán cé go bhfuil siad measartha.
  • Leanann na craoltóirí ag tabhairt faoi na riachtanais maidir le seirbhísí rochtana a chur ar fáil le cur chuige fiúntach agus le hinfheistíocht leanúnach agus le seirbhísí rochtana a chur lena seinnteoirí ar líne (ní riachtanas é seo faoi Rialacha reatha an Údaráis).
  • Tagann na Rialacha, den chuid is mó, leis an gcleachtas is fearr ag leibhéal Eorpach agus Idirnáisiúnta. Tá cineálacha cur chuige nua le feiceáil ón athbhreithniú ar chleachtais i ndlínsí eile agus bhí na cuir chuige sin mar bhonn eolais do na hathruithe atá beartaithe ar na Rialacha.
  • I gcás inar tháinig saincheisteanna chun cinn, bhí craoltóirí sásta a bheith freagrúil agus chuaigh siad i ngleic leis na saincheisteanna seo. Ach, is saincheist í comhlíonadh leis na riachtanais chaighdeáin do roinnt ach ní gach craoltóir.
  • Tá athrú mór tagtha ar an timpeallacht theicniúil le deich mbliana anuas. Osclaíodh deiseanna nua leis seo maidir le soláthar seirbhísí rochtana ar líne agus laghdaíodh costais chomh maith. Rinneadh forbairt ar réitigh do Theanga Chomharthaíochta na hÉireann ‘dúnta’ ach níl siad réidh don mhargadh faoi láthair.

Maidir leis na réimsí óna dteastaíonn gníomh breise, tarraingíodh aird ar na nithe seo a leanas san athbhreithniú:-

  • Teastaíonn níos mó idirghabhála ón Údarás maidir le caighdeán an tsoláthair rochtana. Sonraíodh go soiléir san athbhreithniú agus ó rannpháirtíocht an Údaráis (mar aon le heispéireas na gcraoltóirí ag leibhéal Eorpach) go mbíonn tionchar ag roinnt tosca ar an tsaincheist chasta seo. Is léir go ndeachaigh craoltóirí i ngleic leis an dúshlán seo agus níl aon chomhartha ann go dtiocfaidh fadhbanna le caighdeán go phríomha ó drochchaighdeáin maidir le feidhmiú na riachtanas caighdeáin. Tá saincheisteanna a bhaineann le héagsúlacht caighdeáin le boscaí bairr agus le saincheisteanna a bhaineann le ‘cuir i gcrích’ soláthair rochtana le soláthraithe ardán fós ann.

Tá saincheisteanna cáilíochta follasach sa mhonatóireacht atá ar siúl ag an Údarás, agus leanann úsáideoirí ag tuairisciú orthu. Áirítear moltaí chun dul i ngleic leis an gceist sin sna Rialacha athbhreithnithe.

  • Is saincheisteanna iad na spriocanna agus an cur chuige maidir le bunú spriocanna nach mór tuilleadh aird a tharraingt orthu. Ba léir go raibh tuairimí an-difriúil ann ón obair a rinneadh le páirtithe leasmhara. Dúirt craoltóirí nach bhfuil sé ar a gcumas an soláthar a mhéadú thar mar atá faoi láthair agus mhol úsáideoirí rochtana go láidir aistriú i dtreo soláthar 100%. Ag an am céanna, rinne na húsáideoirí luach roinnt fotheidealú beo a cheistiú freisin agus cibé an bhfearr acmhainní an chraoltóra a chaitear ar sholáthar rochtana a chaitheamh ar rud éigin eile. Sonraítear i dtorthaí an athbhreithnithe reachtúil gur fiú tuilleadh athruithe beaga a chur i bhfeidhm i gcóras bunaithe spriocanna, cuir i gcás, soláthar le linn na n-amanna féachana is mó a chur san áireamh.
  • Cuirtear in iúl san athbhreithniú freisin gur fiú díriú níos mó ar sholáthar Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisce i gcomhthéacs na mblianta beaga amach romhainn. Tá leibhéal na riachtanas maidir le clostuairisc agus teanga chomharthaíochta níos ísle in Éirinn i gcomparáid leis na dlínsí eile a scrúdaíodh mar chuid den athbhreithniú reachtúil seo.

Bhí sé soiléir i gcásanna áirithe go gcuirtear ceanglais ar chraoltóirí eile nach craoltóirí seirbhísí poiblí iad i ndlínsí eile agus ní mór machnamh a dhéanamh ar sholáthar Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc le cainéil teilifíse Virgin Media Group ar roinnt dá seirbhísí mar gheall ar a theacht chun cinn san earnáil.

  • Sonraíodh san athbhreithniú go gcaithfear níos mó aird a thabhairt ar an rannpháirtíocht idir an tÚdarás, craoltóirí agus úsáideoirí agus ar an mbealach ina ndéantar an rannpháirtíocht agus raon na rannpháirtíochta go háirithe. Tá sé soiléir, i gcás na n-úsáideoirí, go bhfuil neamhréir ann, ar shlite áirithe, idir an creat rialála agus comhlíontachta agus feasacht na n-úsáideoirí ar an gcreat seo.

Tagann saincheisteanna mar seo chun solais i gcás na gcraoltóirí chomh maith. Meon comhchoiteann a bhí ag craoltóirí nach bhfuil meas ag an Údarás ar uathúlacht gach craoltóra nuair a leagtar síos spriocanna sna Rialacha cé go bhfuil sraith Tosca Tionchair ann a ligeann don Údarás aird a bheith acu ar imthosca áirithe craoltóirí. D’iarr craoltóirí ar an BAI tacaíocht níos leithne a thabhairt le rannpháirtíocht leis an earnáil ina hiomláine agus córas a chur i bhfeidhm a thacaíonn le craoltóirí.

3. Cad iad na hathruithe atá beartaithe ar na Rialacha?

Fuair na hathruithe atá beartaithe ar na Rialacha Rochtana bonn eolais ó thorthaí an athbhreithnithe reachtúil in 2017 agus tá na hathruithe sin leagtha amach thíos. Áiríodh go háirithe leis an athbhreithniú reachtúil cruinnithe le craoltóirí agus le grúpaí úsáideoirí ag ar pléadh roghanna beartais maidir leis na ceithre réimse seo a leanas atá ábhartha do na Rialacha Rochtana:-

  • Spriocanna do sholáthar seirbhísí rochtana;
  • Caighdeán sholáthar seirbhísí rochtana;
  • Forfheidhmiú na Rialacha Rochtana;
  • Rannpháirtíocht idir an BAI, craoltóirí agus úsáideoirí seirbhísí rochtana.

Chuir na tuairimí a cruthaíodh ag na cruinnithe ó thaobh na gceithre réimse seo bonn eolais faoi na dréacht-Rialacha atá leagtha amach sa cháipéis seo.

4. Réamhrá, Raon Feidhme agus Dlínse, Cur Chuige maidir le Spriocanna agus Frámaí Ama a leagan síos agus Sainmhínithe (Rannáin 1 - 4 de na dréacht-Rialacha)

Tá na ceithre rannán sin de na dréacht-Rialacha fós mar an gcéanna leis na Rialacha reatha agus le cleachtas reatha. Baineann an príomhathrú le Rannán 3 (spriocanna agus frámaí ama a leagan síos) ar rannán nua é ach ceann freisin nach dtugann aon athruithe beartais isteach.

Tagraíonn Rannán 3 do na Prionsabail Rochtana agus Tosca Tionchair ar bhain an tÚdarás agus a réamhtheachtaí leas as chun spriocanna agus frámaí ama a leagan síos ó tugadh isteach na Rialacha in 2005. Mar sin féin, ní raibh siad mar chuid de na Rialacha foilsithe go dtí seo ar aon nós. Tá sé beartaithe anois na prionsabail agus na himthosca sna Rialacha a áireamh d’fhonn trédhearcacht a fheabhsú maidir leis na próisis a úsáidtear chun spriocanna agus frámaí ama a leagan síos le haghaidh fotheidealaithe, Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc. Bhí an tsaincheist maidir le trédhearcacht fheabhsaithe faoin gcaoi a gcuireann an tÚdarás na Rialacha i bhfeidhm ar cheann de na téamaí a tháinig chun cinn ón athbhreithniú reachtúil ar tugadh faoi in 2017.

Cuirtear béim freisin i Rannán 3 go n-úsáidfidh an tÚdarás na Prionsabail Rochtana agus Tosca Tionchair nuair a bheifear ag cuimhneamh ar cibé ar cheart tiomantais a leagan síos le haghaidh seirbhísí bunaithe in Éirinn ach nach ndíríonn ar lucht féachana as Éirinn. Arís eile, bhí siad in úsáid i gcleachtas sna himthosca sin ach tá an bhéim áirithe ar mhaithe le trédhearcacht. Níl dearmad déanta ag an Údarás ach an oiread go bhféadfadh líon méadaithe seirbhísí den chineál sin a bheith ann mar gheall ar Imeacht na Breataine as an Aontas Eorpach agus ba chóir go mbeadh ionchais rialála maidir le seirbhísí den sórt sin soiléir.

Maidir leis na rannáin eile, leasaíodh Rannán 2 (Raon Feidhme agus Dlínse) chun aitheantas a thabhairt do ghníomhaíochtaí craoltóirí i dtaca le lánas nó ábhar ar líne a dhéanamh inrochtana agus forbairtí leanúnacha a spreagadh sa réimse seo mar a iarrann úsáideoirí é. Ar deireadh, is beag athrú in aon chor atá ar na sainmhínithe ar fotheidealú, Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc. Rinneadh mionathruithe dréachtaithe ionas go mbeidh na sainmhínithe níos éasca a thuiscint.

Tuilleadh

5. Rialacha Ginearálta a Bhaineann le Gach Soláthar Rochtana (Rannán 5 de na dréacht-Rialacha)

Tá an chuid seo de na dréacht-Rialacha nua ach tá meascán rialacha reatha agus breise ann a tugadh isteach chun léiriú a thabhairt ar thorthaí an athbhreithnithe reachtúil.

I dtéarmaí na bhforálacha reatha, tá siad sin leagtha síos i ndréacht-Rialacha 5.1 (Caighdeáin Cháilíochta), 5.3 (Soláthar Rochtana a Chur Chun Cinn) agus 5.4 (Oibleagáid chun dul i gcomhairle le hÚsáideoirí Rochtana).

I dtéarmaí Riail 5.1 (Caighdeáin Cháilíochta), rinneadh nuashonrú ar na bhfoclaíocht chun aird a tharraingt ar an tábhacht atá lena chinntiú go dtugtar soláthar rochtana chuig caighdeán ard. Áirítear ceanglas nua ann go ndéanfadh craoltóirí monatóireacht ar aschur tarchurtha lena chinntiú go gcothaítear caighdeán an fhotheidealaithe, na clostuairisce agus Theanga Chomharthaíochta na hÉireann.

I dtéarmaí na Rialacha nua atá beartaithe, tá siad sin leagtha amach i Rialacha 5.2 (Éigeandálaí Náisiúnta), 5.5 (Oifigeach Idirchaidrimh Rochtana) agus 5.6 (Spriocanna a Thabhairt ar Aghaidh). Tháinig Riail 5.2 atá beartaithe (Éigeandálaí Náisiúnta) chun cinn mar shaincheist san athbhreithniú reachtúil. Cuireann an Riail sin roinnt oibleagáidí ar chraoltóirí ó thaobh na faisnéise a thugtar do lucht féachana i rith éigeandála náisiúnta.

Is éard atá i gceist leis an gcur chuige atá beartaithe ná a aithint gur chóir go mbeadh sé de dhualgas ar an Rialtas faisnéis maidir le héigeandáil náisiúnta a dhéanamh inrochtana ach é a bheith de dhualgas ar chraoltóirí ag an am céanna a chinntiú go gcuirtear aon ábhar inrochtana den sórt sin ar fáil do lucht féachana. Tá an fhoráil sin ag teacht freisin le hAlt 43(2)(d)(iii) d’Acht 2009 ina luaitear go bhféadfaidh aird a bheith ag an Údarás do “nuacht agus nithe a bhaineann le nuacht” nuair a bhíonn rialacha á leagan síos aige.

I dtéarmaí Riail 5.5 (Oifigeach Idirchaidrimh Rochtana), tá an riail sin beartaithe chun an sruth cumarsáide a fheabhsú idir craoltóirí agus úsáideoirí rochtana. I láthair na huaire, d’fhéadfadh nach mbeadh de theagmháil idir an dá pháirtí sin ach i bhfoirm gearáin a dhéantar nó díreach teagmháil gach bliain trí chruinnithe foirmiúla. Tá an moladh maidir le hOifigeach Caidrimh Rochtana beartaithe chun cineál rannpháirtíocht trí chéile a spreagadh idir craoltóirí agus úsáideoirí agus tugann sé pointe díreach teagmhála d’úsáideoirí freisin.

I dtéarmaí Riail 5.6 (Spriocanna a Thabhairt ar Aghaidh), cheadódh an dréacht-riail sin do chraoltóirí spriocanna a thabhairt ar aghaidh go dtí an bhliain dar gcionn in imthosca nuair a sholáthair siad níos mó nó níos lú den sprioc-chéatadán a socraíodh dóibh. Cuir i gcás, craoltóir a n-éilítear air 60% a sholáthar ach nár sholáthair ach 57%, bheadh cead aige an difríocht 3% a chur leis anuas ar cheanglas na bliana ina dhiaidh sin. Is éard atá i gceist leis an moladh sin ná roinnt solúbthachta a thabhairt do chraoltóirí nuair a bheartaítear leis na dréacht-Rialacha spriocanna fotheidealaithe a leagan síos ag tagairt do chéatadán aonair (e.g. 55%) in ionad an chuir chuige reatha ina n-úsáidtear raon sprice (e.g. 55%-60%).

Leis an gcur chuige seo déantar iarracht a aithint i ngeall ar chomaoineacha airgeadais nó clársceidealaithe, go dteastódh roinnt solúbthachta ó chraoltóirí freisin. Mar shampla, d’fhéadfadh sé a bheith níos deacra ar chraoltóir freastal ar sprioc i dtréimhsí ina ndéantar uasghrádú ar threalamh nó i dtréimhsí ina mbíonn dúshláin eacnamaíocha le sárú ag an gcraoltóir.

Mar an gcéanna, is féidir le craoltóirí a sháraíonn an sprioc a bheith ag brath air sin don bhliain dar gcionn agus leas a bhaint as in imthosca ina dtagann dúshláin ghnó chun cinn. Mar sin féin, d’fhonn mí-úsáid fhéideartha na solúbthachta sin a sheachaint, ní féidir leas a bhaint as ach thar dhá bhliain fhéilire agus ní bheifear in ann a thabhairt ar aghaidh ach suas le 5% den sprioc in aon bhliain ar leith.

Tuilleadh

6. Rialacha maidir le Fotheidealú (Rannán 6 de na dréacht-Rialacha)

Coinnítear roinnt de na Rialacha reatha sa rannán seo, go sonrach an úsáid a bhaintear as lá craolacháin 18 n-uair an chloig a gcaithfear na tiomantais a chomhlíonadh, tríd is tríd.  Tá roinnt athruithe beartaithe maidir leis an gcur chuige a ghlacfar chun spriocanna agus frámaí ama a leagan síos.

Seo a leanas iad:-

  • I dtéarmaí na spriocanna fotheidealaithe atá beartaithe do chraoltóirí. Áirítear leis na dréacht-Rialacha spriocanna beartaithe i gcomhair 2019 agus 2020 amháin agus táimid i mbun comhairle maidir leis na spriocanna ba chóir a leagan síos le haghaidh 2021-2023. Glacadh leis an gcur chuige sin i gcomhthéacs na rialachán teilifíse athbhreithnithe a tugadh isteach trí nuashonruithe ar Threoir AVMS, ina leagtar síos na híoschaighdeáin atá i bhfeidhm ar fud an AE.

D’fhonn an Treoir a chur i bhfeidhm iarrfar ar an Údarás a chuid rialacháin a nuashonrú agus féadfar raon feidhme a chuid rialacháin a leathnú freisin chun meáin neamhthraidisiúnta a chur san áireamh. Tá sé sin ábhartha i gcás nach bhfuil seirbhísí ar éileamh cosúil le RTÉ Player á rialú ag an Údarás ag an am seo ach a d’fhéadfadh a bheith á rialú ag an Údarás thar thréimhse oibriúcháin na Rialacha athbhreithnithe (2019-2024). I gcomhthéacs mar sin, d’fhéadfadh gá a bheith le Rialacha breise athbhreithnithe a thabhairt isteach mar léiriú ar athrú den sórt sin i rialachán agus go mbeadh aird ag rialacha den sórt sin ar sholáthar seirbhísí inrochtana ar líne agus craolta.

  • Tá sé beartaithe freisin go mbainfí an úsáid a bhaintear as raon sprice i dtéarmaí na dtiomantas maidir le fotheidealú. Mar shampla, i gcomhair 2018, iarrfar ar TV3 idir 51-55% d’fhotheidealú a sholáthar ach leagtar síos sprioc-fhigiúr de 51% i gcomhair 2019 sna rialacha atá beartaithe.

Tugadh an raon sprice isteach sa leagan reatha de na Rialacha d’fhonn feabhsuithe cáilíochta a spreagadh sa chaoi is go bhféadfadh na craoltóirí sin a d’infheistigh i gcáilíocht an chuid is ísle den raon sprice a chomhlíonadh agus go mbeadh sé sin mar dhreasacht acu, agus iarradh orthu sin nár infheistigh i gcáilíocht an chuid is airde den raon sprice a bhualadh. Anuas ar an gcur chuige sin bhí cruinnithe bliantúla ar siúl áit ar pléadh ní hamháin feidhmíocht don bhliain roimhe sin ach pleananna freisin don bhliain atá le teacht agus bhí sé sin mar bhonn eolais ag an measúnú a rinne an Coiste um Chomhlíonadh ar chomhlíonadh.

Mar sin féin, i gcleachtas, fuair an tÚdarás amach go raibh sé oiriúnach agus cuí i gcomhthéacs na Rialacha go dtabharfar fógraí do chraoltóir maidir le neamhchomhlíonadh follasach leis an raon sprice nuair a theip orthu an figiúr íseal den raon sprice a chomhlíonadh. Dá bhrí sin, cé gur bhog úsáid an raoin sprice feidhmiú na Rialacha ar shiúl ó fhoirm mheicníoch rialacháin agus cé gur tháinig feabhas ar cháilíocht an tsoláthair rochtana, níl sé chomh héifeachtach is a ceapadh a bheadh sé. Tarraingíodh aird freisin san athbhreithniú reachtúil ar a laghad tacaíochta a bhí ar fáil don úsáid as raoin sprice ó úsáideoirí rochtana agus a gcuid ionadaithe. Ar an gcúis sin, tá an tÚdarás den tuairim, agus gach rud san áireamh, go mb’fhéidir go bhfearr filleadh ar spriocanna aonair ar mhaithe le cinnteacht agus praiticiúlacht.

Sa chomhthéacs sin, socraíodh na céatadáin sprice a leagadh síos sna dréacht-Rialacha ag an gceann is ísle de na raoin sprice reatha le haghaidh 2018.

  • Tá an coincheap maidir le tiomantais a leagan síos i gcomhair fotheidealaithe i rith clársceidealú buaic-ama beartaithe sna dréacht-Rialacha. Tá an bhuaic-am socraithe ag 6pm-11.30pm. Tá tiomantais buaic-ama beartaithe le haghaidh na ceithre phríomhsheirbhís teilifíse (RTÉ 1, RTÉ 2, TV3 agus TG4) agus léiríonn na tiomantais atá leagtha síos feidhmíocht reatha sa tréimhse buaic-ama. Táthar ag beartú an chuir chuige seo i gcomhthéacs na saincheisteanna a d’aibhsigh páirtithe leasmhara mar chuid den athbhreithniú reachtúil. Go háirithe, léiríodh an tuairim go bhféadfadh craoltóirí a gcuid acmhainní a úsáid ar bhealach níos bisiúla trí dhíriú níos fearr ar phíosaí den lá ina bhfuil an lucht féachana níos airde agus ina bhfuil gá níos mó dá bhrí sin le hábhar inrochtana. Tá an tiomantas ar aon dul freisin le hAlt 43(2)(d)(ii) d’Acht 2009 áit ina bhféadfaidh aird a bheith ag an Údarás ar “amanna féachana móréilimh chomh maith le hamanna eile” nuair a bhíonn rialacha á leagan síos aige.
  • Beartaítear sna dréacht-Rialacha comhsprioc a leagan síos i gcomhair seirbhísí seachas na príomhsheirbhísí teilifíse eile. Chuige sin, tá comhsprioc leagtha síos le haghaidh seirbhísí Virgin Media Group (TV3), 3e agus Be3, áit a bhfuil spriocanna ar leithligh i bhfeidhm le haghaidh na seirbhísí sin i láthair na huaire.

Mar an gcéanna, tá comhspriocanna leagtha síos le haghaidh RTÉ Jnr agus RTÉ News Now agus íosmhéid 50% den chomhaschur curtha i leataobh do chlársceidealú leanaí. Bhí saincheisteanna solúbthachta atá leagtha amach díreach thuas mar bhonn eolais ag an moladh seo.

  • Éilítear sna Rialacha reatha go ndéanfaí an méadú ar an gcéatadán bliantúil i bhfotheidealú ar RTÉ 1 agus RTÉ 2 a leithdháileadh ar chláir do leanaí. Ag glacadh leis an soláthar fotheidealaithe ar RTÉ Jr, rinneadh athbhreithniú ar an riail maidir leis sin sa chaoi is go dtagraíonn an tiomantas do RTÉ trí chéile seachas an dá sheirbhís shonracha sin.
  • Ar deireadh, ceadaíonn na Rialacha reatha do chraoltóirí a gcuid spriocanna fotheidealaithe a chomhlíonadh trí sholáthar teidealaithe. Is soláthar rochtana ar chaighdeán níos ísle é teidealú agus beidh an aithne is mó ag lucht féachana ar theidealú ó bheith ag féachaint ar scannáin i dteanga choigríche le fotheidil (sainítear teidealú sna dréacht-Rialacha i rannán 4).

Tá teidealú ceadaithe ó tugadh isteach na Rialacha ach tá sé beartaithe anois deireadh a chur de réir a chéile leo sin faoin mbliain 2024 d’fhonn caighdeán foriomlán an tsoláthair rochtana do lucht féachana a fheabhsú.

Tuilleadh

7. Na Rialacha maidir le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann (Rannán 7 de na dréacht-Rialacha)

Tá roinnt athruithe beartaithe maidir leis an gcuid seo de na dréacht-Rialacha. Is iad seo a leanas na hathruithe atá beartaithe:-

  • Déileáiltear sna Rialacha reatha le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc faoi rannán amháin. Sna dréacht-Rialacha, láimhseáiltear iad in dhá rannán ar leithligh. Rinneadh an t-athrú sin ionas go mbeidh sé níos éasca na Rialacha a léamh ach léirítear freisin an stádas difriúil a thugtar do Theanga Chomharthaíochta na hÉireann tar éis achtú an Achta um Theanga Chomharthaíochta na hÉireann 2017.

Tugadh aitheantas don teanga san Acht agus cuirtear oibleagáidí ar chomhlachtaí seirbhíse poiblí úsáideoirí Theanga Chomharthaíochta na hÉireann a éascú.  Folaítear san Acht foráil ghinearálta maidir leis an soláthar a dhéanann craoltóirí ar Theanga Chomharthaíochta na hÉireann agus cuirtear dualgas orthu, ag comhlíonadh a gcuid tiomantais faoi na Rialacha Rochtana, cloí le “prionsabail chomhionannais, dínite agus ómóis ó thaobh cláir den sórt sin a chur chun cinn agus a chraoladh.”

  • Agus aird ar fhorálacha an Achta a luadh roimhe seo, tugtar tosaíocht san Acht do mhéaduithe i soláthar rochtana do Theanga Chomharthaíochta na hÉireann i gcomparáid le fotheidealú. Cé gur tharla sé i gcás fotheidealaithe, go bhfuil na spriocanna a leagadh síos le haghaidh 2019 ag an gceann is ísle do 2018, i gcás Teanga Chomharthaíochta na hÉireann, tá méaduithe i bhfeidhm le haghaidh RTÉ 1, RTÉ 2 agus RTÉ Jnr ó 2019 i leith.
  • Folaítear sna dréacht-Rialacha, den chéad uair, oibleagáid a bheartaítear a chur ar TV3 chun Teanga Chomharthaíochta na hÉireann a sholáthar. Arís, léiríonn sé sin an stádas nua atá tugtha do Theanga Chomharthaíochta na hÉireann. Tá bonn eolais ag an moladh seo freisin ó Phrionsabail Rochtana agus Tosca Tionchair an Údaráis, go háirithe céim forbartha an chraoltóra seo, an seasamh atá aige sa mhargadh, cumas na seirbhíse seo an fhoráil sin a mhaoiniú chomh maith le Prionsabal na hIncriminte atá leagtha amach i bPrionsabail Rochtana agus Tosca Tionchair an Údaráis.
  • Murab ionann agus na rialacha maidir le fotheidealú, is i gcomhair 2019 agus 2020 amháin atá na spriocanna agus na frámaí ama atá beartaithe le haghaidh Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus cuirimid fáilte roimh do thuairimí anois maidir leis na spriocanna ba chóir a leagan síos do na blianta 2021-2023. Is mar an gcéanna an réasúnacht don chur chuige seo agus é sin atá i bhfeidhm maidir le fotheidealú agus tá sé sin mionsonraithe thuas.
  • Áirítear oibleagáid sna Rialacha reatha go n-áireofar, as an méadú iomlán ar sholáthar Teanga Chomharthaíochta na hÉireann a sholáthraítear ar bhonn bliantúil do sheirbhísí RTÉ, cion réasúnach de chláir leanaí. I bhfianaise na spriocanna le haghaidh RTÉ Jr agus méaduithe sna spriocanna sin a bheith curtha san áireamh, tá sé beartaithe an oibleagáid sin a bhaint as na Rialacha. In ionad sin cuireadh isteach oibleagáid lena chinntiú go gcuimsítear i gcion na méaduithe i dTeanga Chomharthaíochta na hÉireann ar fud na seirbhísí go léir le soláthar Teanga Chomharthaíochta na hÉireann clársceidealú a tháirgtear ag baile (Riail 7.6). Mar sin féin, baineadh amach an focal ‘réasúnta’ toisc nár cheap an tÚdarás é sin a bheith intomhaiste i gcleachtas.
  • Maidir leis na moltaí eile faoin rannán seo de na dréacht-Rialacha – tá an tréimhse 24 uair an chloig nach mór na hoibleagáidí maidir le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann a chomhlíonadh (dréacht-Riail 7.2) fós i bhfeidhm.

Ina theannta sin, tá na forálacha a cheadaíonn Oireachtas TV agus iad sin a sholáthraíonn Teanga Chomharthaíochta na hÉireann ar bhonn deonach, chun soláthar Teanga Chomharthaíocht na hÉireann a sheach-chur i gcoinne a gcuid spriocanna fotheidealaithe coinnithe freisin (dréacht-Rialacha 7.4 & 7.5).

Mar a luadh thuas, tá aird ag an gcur chuige atá beartaithe ar an Acht nua um Theanga Chomharthaíochta na hÉireann. Mar sin féin, seans go gcuirfidh cur i bhfeidhm an Achta sin éileamh níos mó ar ateangairí Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus dá bhrí sin tá roinnt éiginnte maidir leis an gcumas i measc ateangairí Teanga Chomharthaíochta na hÉireann, agus, dá bhrí sin, ar chraoltóirí, chun spriocanna maidir le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann atá níos airde ná iad sin atá beartaithe a chomhlíonadh. Táthar ag lorg tuairimí sa chomhairliúchán dá bhrí sin faoi na spriocanna atá beartaithe don tréimhse 2021-2024.

Tuilleadh

8. Na Rialacha maidir le Clostuairisc (Rannán 8 de na dréacht-Rialacha)

Tá roinnt athruithe beartaithe maidir leis an gcuid seo de na dréacht-Rialacha. Is iad seo a leanas na hathruithe atá beartaithe:-

  • I bhfianaise na réasúnachta atá leagtha amach thuas le haghaidh Teanga Chomharthaíochta na hÉireann, moltar go ndéileálfaí le clostuairisc freisin faoi rannán ar leithligh. Tá bonn eolais ag an gcinneadh sin freisin ón rún tuilleadh spriocanna forleithne a mholadh don chineál sin soláthar rochtana.
  • Ach an oiread le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann, tá sé beartaithe sna dréacht-Rialacha oibleagáid chun clostuairisc a sholáthar ar TV3 a áireamh den chéad uair. Arís, tá sé sin beartaithe agus aird ar na hImthosca Tionchair agus ar na Prionsabail Rochtana, léirítear céim forbartha an chraoltóra sin, cumas na seirbhíse an soláthar sin a mhaoiniú mar aon le Prionsabal na hIncriminte. Is é an difear idir Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc ná go mbítear ag brath, i gcás Teanga Chomharthaíochta na hÉireann, orthu sin atá oilte chun an teanga a úsáid. Tá na saincheisteanna a bhfuil tionchar acu ar sholáthar clostuairisce nasctha leis an gcostas a bhaineann lena sholáthar, chomh hoiriúnach is atá clár ar leith chun clostuairisc a éascú agus an craoltóir socraithe suas go teicniúil chun clostuairisc a tharchur ar a sheirbhís(í).
  • Ach an oiread leis na moltaí maidir le fotheidealú agus Teanga Chomharthaíochta na hÉireann, is i gcomhair 2019 agus 2020 amháin atá na spriocanna agus na frámaí ama clostuairisce atá beartaithe agus cuirtear fáilte roimh thuairimí maidir leis na spriocanna a leagfar síos le haghaidh 2021-2023 agus tá baint ag an réasúnacht chuige sin le forbairtí ar leibhéal AE.
  • Maidir leis na moltaí eile faoin gceannteideal seo, coinnítear an tréimhse ama 18 n-uair an chloig sna dréacht-Rialacha athbhreithnithe nach mór na hoibleagáidí maidir le clostuairisc a chomhlíonadh (Riail 8.2). Ina theannta sin, tá an fhoráil trína gceadaítear dóibh siúd a sholáthraíonn clostuairisc ar bhonn deonach, an soláthar sin a sheach-chur i gcoinne a spriocanna fotheidealaithe coinnithe freisin (Riail 8.5).
  • Ar deireadh, tá an riachtanas go gcaithfidh cion den mhéadú i gclostuairisc i mbliain áirithe a bheith bainteach le cláir a tháirgtear ag baile coinnithe freisin. Tá feidhm leis an tiomantas anois maidir le gach seirbhís teilifíse seachas díreach le RTÉ. Mar sin féin, baineadh amach an focal ‘réasúnta’ toisc nach bhfuil sé sin intomhaiste i gcleachtas.
Tuilleadh

9. Na Rialacha a chomhlíonadh (Rannán 9 de na dréacht-Rialacha athbhreithnithe)

Is rannán nua é seo. Léiríonn na forálacha atá leagtha amach den chuid is mó, áfach, an cur chuige reatha lena chinntiú go gcomhlíontar na Rialacha atá mar bhonn eolais ag na tuarascálacha a thugtar do Choiste um Chomhlíonadh an Údaráis ar bhonn bliantúil. Baineann an príomhathrú leis an moladh tuarascáil phoiblí a fhoilsiú go bliantúil ina dtabharfaí sonraí faoi mar atá craoltóirí ag comhlíonadh na Rialacha.

Cé gur cuireadh torthaí mheasúnú an Choiste um Chomhlíonadh maidir le comhlíonadh ar fáil ar bhonn rialta do ghrúpaí a dhéanann ionadaíocht ar úsáideoirí rochtana agus do bhaill Phainéil Chomhairliúcháin Úsáideoirí an Údaráis, tarraingíodh aird san athbhreithniú reachtúil go raibh daoine ar thóir trédhearcachta níos mó maidir le torthaí comhlíontachta chomh maith le heaspa feasachta faoin bpróiseas a úsáideadh chun comhlíonadh a mheas. Sa chomhthéacs sin, tá an rannán seo beartaithe chun dul i ngleic leis na saincheisteanna sin.

Mar sin féin, toisc gur ceist oibríochta í seo den chuid is mó, fágann na Rialacha atá beartaithe saoirse ag an Údarás na próisis a leasú de réir mar is gá. Sa rannán seo de na Rialacha déantar nasc soiléir idir comhlíonadh caighdeán cáilíochta le measúnú ar an gcaoi a bhfuil craoltóirí ag baint amach spriocanna.

Cé gur eisigh an tÚdarás fógraí um chomhlíonadh roimhe seo i gcás nár chomhlíon craoltóirí na caighdeáin cháilíochta, rinne sé machnamh air seo as féin ó mheasúnú ar bhaint amach spriocanna. Tháinig an cheist sin chun cinn i rith an athbhreithnithe reachtúil agus téitear i ngleic leis sna dréacht-mholtaí.

Ar aon dul leis sin, tógfar an monatóireacht a dhéanfaidh an tÚdarás ar aschur anois ó shampla níos leithne ar feadh na bliana craolacháin, agus leis sin beifear in ann measúnú níos cuimsithí a dhéanamh ar chomhlíonadh cáilíochta agus a bheidh mar chuid de mheasúnú an Údaráis ar chomhlíonadh trí chéile.

Tuilleadh

10. Gearáin, Tacaíocht le haghaidh Chur chun Feidhme na Rialacha, Dáta Éifeachtach, Treoir maidir leis na Rialacha agus Athbhreithniú ar na Rialacha (Rannáin 10 – 13 de na dréacht-Rialacha athbhreithnithe)

Is gnéithe caighdeánacha i ngach cód agus riail de chuid an Údaráis iad Rannán 10, 12 agus 13 de na dréacht-Rialacha athbhreithnithe agus ní thugtar isteach aon athruithe beartais leo. Mar sin féin, tá Rannán 11 nua agus tugadh isteach é mar gheall ar an athbhreithniú reachtúil. Tarraingíodh aird san athbhreithniú sin ar fonn a bhí ar pháirtithe leasmhara (úsáideoirí rochtana agus craoltóirí) ionchur agus tacaíocht níos mó a fháil ón Údarás d’fhonn cur chuige níos cuimsithí a ghlacadh maidir le feidhmiú agus cur i bhfeidhm na Rialacha.

Is bearta iad na raoin sprice a tugadh isteach, na cruinnithe bliantúla le craoltóirí inar áiríodh gné fhadbhreathnaitheach, agus na Painéil Chomhairliúcháin d’Úsáideoirí Rochtana a tugadh isteach, a bhí beartaithe a bheag nó a mhór, chun cur chuige a chruthú maidir le rialúchán atá níos caolchúisí, cuir i gcás, rialachán fógraíochta. Sa chomhthéacs sin, agus aird ar thorthaí an athbhreithnithe reachtúil, tá an rannán seo áirithe chun tiomantas an Údaráis a leagan síos chun tacú le cur i bhfeidhm na Rialacha. D’fhéadfaí a áireamh leis sin, mar shampla, éascú a dhéanamh, ar fhóram bliantúil nó ar chomhfhóram débhliantúil ina nglacfaidh an tÚdarás, craoltóirí, úsáideoirí rochtana agus, déantóirí clár páirt chun eolas a mhalartú. Leis an gcur chuige a ghlacfar caithfear solúbthacht a thabhairt don Údarás maidir leis an mbealach a bhféadfadh sé an tacaíocht sin a chur ar fáil, agus aird ar chumas acmhainní inmheánacha an Údaráis agus a chuid tosaíochtaí straitéiseacha.

Tuilleadh

11. Prionsabail Rochtana agus Tosca Tionchair, Caighdeáin Cháilíochta agus Reachtaíocht (Aguisíní 1, 2, & 3)

Mar a dúradh thuas, beartaítear leis na dréacht-Rialacha na Prionsabail Rochtana agus Tosca Tionchair atá in úsáid ag an Údarás a leagan síos chun spriocanna rochtana agus frámaí ama a shocrú. Níl sé sin amhlaidh faoi láthair. Ina theannta sin, foilsíodh astu féin freisin na Caighdeáin Cháilíochta a d’fhorbair an tÚdarás maidir le fotheidealú, Teanga Chomharthaíochta na hÉireann agus clostuairisc agus tá sé beartaithe iad sin a áireamh sna Rialacha deiridh.

I dtéarmaí na bprionsabal agus na n-imthosca, níl aon athrú mór orthu sin ó tugadh isteach iad in 2005. Rinneadh athrú amháin agus leis sin tugadh isteach an sciar féachana do chraoltóir teilifíse mar cheann de na gnéithe a áireofar faoin toisc tionchair a bhaineann le céim forbartha an tsoláthraí craolacháin. Áiríodh é sin chun go gcuirfí sciar féachana san áireamh nuair atá na Rialacha á leagan síos.

Tá sé sin coitianta i ndlínsí eile agus is é an príomhshásra é a úsáidtear sa Bhreatain agus i dTuaisceart Éireann. I gcás rialacha na hÉireann, ní raibh siad siúd a bhí rannpháirteach san athbhreithniú reachtúil an-sásta é a úsáid mar thoisc aonair.

Nuair a chuirfear an dá aguisín sin san áireamh beidh an chéad deis ann ó tugadh na Rialacha isteach in 2005 chun tuairimí a lorg maidir leis na gnéithe oibríochta sin de na Rialacha.

Cé nach ndearnadh aon iarratas ar athbhreithniú a dhéanamh ar na prionsabail agus tosca ag éirí ón athbhreithniú reachtúil, tá an comhairliúchán maidir leo tráthúil go leor ag glacadh leis an tréimhse ama atá imithe thart ó tugadh isteach iad agus aird freisin ar thírdhreach athraithe na meán. Tháinig na treoirlínte cáilíochta agus chomh hoiriúnach is atá siad aníos i gcomhthéacs an athbhreithnithe reachtúil agus tabharfaidh an comhairliúchán deis do pháirtithe leasmhara tuairim a thabhairt maidir lena n-oiriúnacht i láthair na huaire.

Leagtar síos in Aguisín 3 a ghabhann leis na dréacht-Rialacha an bunús reachtúil do na Rialacha agus reachtaíocht ábhartha eile. Rinneadh nuashonrú ar an gcuid seo chun tagairt do Alt 8 den Acht um Theanga Chomharthaíochta na hÉireann, 2017 a áireamh. Cuireann an tAcht seo oibleagáid ar chraoltóirí, agus iad ag comhlíonadh a gcuid oibleagáidí faoi na Rialacha maidir le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann cloí le prionsabail chomhionannais, dínite agus ómóis nuair atá cláir ina bhfuil Teanga Chomharthaíochta na hÉireann á gcur chun cinn agus á gcraoladh.

Tuilleadh

Eolas teagmhála

*Riachtanach